Wanneer je zwanger bent, dan brengt dit zowel aan de binnenkant als de buitenkant veranderen aan het lichaam met zich mee. De buik wordt nu eenmaal een stuk groter. Waarschijnlijk heb je al wel eens van een diastase gehoord, maar wat het nu allemaal precies inhoudt en voor consequenties heeft? Dát gaan we je helemaal uitleggen in dit artikel. Na het lezen van dit artikel heb je een antwoord gekregen op de volgende vragen:
- Wat is een diastase?
- Wat is de exacte betekenis van een diastase?
- Wat zijn de meest voorkomende klachten bij een diastase?
- Welke oefeningen kan ik bij een diastase uitvoeren?
Wist je overigens dat mindfulness enorm ontspannen kan werken tijdens én na de bevalling?
>>> Volg mindfulness compleet online waar en wanneer je zélf wilt!
Diastase betekenis
Tijdens een zwangerschap gaat je buik groeien en op een gegeven moment wordt je buik zo groot dat de buikspieren ruimte vrij gaan maken voor de groeiende baby. De rechte buikspieren wijken dan uiteen, exact op de middellijn van de bindweefsel-peesplaat. Deze peesplaat verbindt normaliter de rechte buikspieren met elkaar. Wanneer de rechte buikspieren uiteen gaan wijken, dan noemen we dit een diastase. Een diastase kan overigens van beneden tot boven voorkomen. Een diastase zorgt ervoor dat de baby kan blijven groeien en dit kun je dan ook simpelweg niet voorkomen.
Wanneer heb je precies een diastase?
Wanneer de ruimte tussen de linkerhelft en de rechterhelft van de rechte buikspieren meer dan twee vingers bedraagt óf wanneer het heel zacht aanvoelt, dan heb je een diastase. Normaal gesproken voelt de ruimte tussen de buikspieren aan als een soort veer. Wanneer je met je vingers rustig gaat drukken, dan veren ze weer terug. Wanneer de ruimte tussen de buikspieren echter te groot is of heel slap is, dan is de spanning volledig weggevallen en zal je het effect van de veer niet meer voelen. Dit kan vervelende klachten, zoals rugpijn, bekkenbodemklachten of pijn aan de buik met zich meebrengen.
Diastasis recti
Een diastase wordt ook wel een diastasis recti genoemd. Doorgaans worden deze twee termen door elkaar gebruikt, maar zijn dus allebei hetzelfde. Het houdt dus in dat de rechte buikspier uiteenwijkt in een linker- en rechterhelft, waardoor ze niet meer samen komen in de linea alba abdominis.
Zelf testen of je een diastase hebt
De allerbeste manier om te achterhalen of je een diastase hebt, is wanneer je een echo laat maken. Bepaalde fysiotherapeuten, bijvoorbeeld eentje de gespecialiseerd is in de bekken, kan dit voor je meten. Je kunt echter ook zélf testen of je een diastase hebt. Dat gaat vrij eenvoudig, maar het betrouwbaarheidsgehalte is logischerwijs wat lager dan wanneer je een echo laat maken. Je kunt op de volgende manier zelf ondervinden of je een diastase hebt:
- Ga rustig op je rug op de grond liggen en breng je knieën naar je borst.
- Zet je vingers op het midden van je buik, net onder en net boven je navel.
- Breng je hoofd rustig omhoog en span vervolgens je buikspieren aan.
- Wanneer je een bult of ruimte voelt, dan kun je stellen dat je een diastase hebt.
Diastase buik
Een diastase vindt dus plaats in de buik. Er zijn echter vrouwen waarbij dit na een bevalling niet meer zal verdwijnen. Veel vrouwen balen hiervan, omdat ze het niet zo mooi vinden. Het hoeft echter geen groot probleem te zijn. Wanneer de peesplaat, die zich tussen de spierhelften van de rechte buikspieren bevindt, zo sterk is dat deze de druk vanuit de buik op kan vangen. In een dergelijk geval spreken we van een functionele diastase. Bij een diastase die niet functioneel is, zal je bij een verhoging van de druk een ’tuut’ zien ontstaan net boven de navel. Dit kan tijdens de zwangerschap het geval zijn, maar ook wanneer je bijvoorbeeld intensief bezig bent, zoals tijdens het sporten of als je zware dingen aan het tillen bent.
Risicofactoren
Zeker in de laatste 3 maanden van de zwangerschap is een diastase geheel normaal. Er zijn wel een aantal risicofactoren die de kans op een (vroegere of ruimere) diastase vergroten. Dit kan tot gevolg hebben dat het herstel na de bevalling langer duurt. De volgende factoren kunnen ervoor zorgen dat de diastase vergroot:
- Zwanger worden op een wat latere leeftijd (35+)
- Je bent al een of meerdere keren bevallen
- Je hebt een keizersnede achter de rug
- Constipatie
- Je bent zwanger van een twee- of drieling
- De baby is qua formaat groter dan gemiddeld
- Door zware inspanningen kan er meer kracht op de peesplaat ontstaan
Tijdens de zwangerschap
Een diastase tijdens de zwangerschap is, zeker in de laatste 3 maanden, een volkomen normaal verschijnsel. Die enorme buik, waar de baby in groeit, moet namelijk ergens heen. Het is dan ook niets om je druk over te maken. Wat wel belangrijk is tijdens de zwangerschap, is dat je voorlopig je rechte buikspieren even niet meer geïsoleerd traint. Tijdens de dagelijkse bewegingen, zoals bij fietsen of de trap oplopen gebruik je je rechte buikspieren al even voldoende.
Tijdens de zwangerschap is het in ieder geval alert bent op het opvangen van de buikdruk. Een fysiotherapeut of andere specialist kan je hier overigens alles over vertellen. Het is in ieder geval aan te raden om goed door je mond uit te blazen. Daarnaast kan het helpen om goed op je houding te letten. Met een goede houding bedoelen we een een juiste positie van de bekken en een actieve bovenrug. Op deze manier kun je de druk op een juiste wijze opvangen.
Na de zwangerschap
Na de zwangerschap is er doorgaans nog steeds sprake van een diastase. Vaak is er nog ruimte tussen de rechte buikspieren en vaak zal je ook nog enige vorm van instabiliteit van de core ervaren. Je spieren moeten weer wat wennen en moeten ook weer wennen aan een nieuwe vorm van samenwerken. Sommige spieren of spiergroepen raken hierdoor overbelast. In sommige gevallen kan dit leiden tot klachten aan de bekkenbodem of de rug en tot obstipatie. Bij sommige vrouwen kan het na de zwangerschap wel tot een half jaar duren voor de core weer naar behoren functioneert. Wanneer je merkt dat het na die tijd nog steeds niet is als tevoren, dan kun je het beste contact opnemen met een specialist op dit gebied.
Diastase korset
Er zijn specialisten die bij een diastase een korset aanbevelen. Een korset is een soort van band om de buik die ervoor zorgt dat je rechte buikspieren bij elkaar worden gehouden. Toch zitten er ook een aantal nadelen aan het dragen van een korset tijdens een diastase. De ademhaling verloopt namelijk niet vlekkeloos wanneer je een korset draagt. Je buik kan niet volledig uitzetten, waardoor de druk richting de bekken gaat. Die extra druk kan niet iedere bekkenbodem goed verdragen en dit leidt regelmatig tot klachten.
Daarnaast heeft het bindweefsel beweging en druk nodig om goed te herstellen. Bij het dragen van een korset is die beweging en druk echter nihil en dus verloopt het genezingsproces een stuk langzamer. Een korset is dus eigenlijk een tijdelijk hulpmiddel waar je eigenlijk zo snel weer vanaf wilt zijn. Hoe snel dit is na de bevalling is afhankelijk van je persoonlijke situatie.
Klachten
Het is niet volledig bewezen dat een diastase ook de daadwerkelijke oorzaak is van de diverse klachten die op kunnen treden. Aan de andere kant zie je tijdens deze periode wel dat je lichaam alles behalve stabiel is en niet optimaal functioneert, waardoor bepaalde gezondheidsklachten kunnen ontstaan. Het kan zijn dat de druk vaak te hoog is of dat het weefsel te slap is. In veel gevallen gaat het om een combinatie van beide factoren. Het kan de volgende klachten tot gevolg hebben:
- Obstipatie
- Klachten aan de bekkenbodem
- Rug- en bekkenklachten
- Verzakkingsklachten
- Ademhalingsproblemen
- Pijn rond de navel
- Houdings- en stabilisatieproblemen
- Minder inwendige steun
- Heupklachten
- Urineverlies
- Krachtverlies
- Kou op de buik
- Darmklachten
- Nek- en schouderklachten
Ook aan de cosmetische kant kunnen er klachten optreden wanneer hier na de bevalling nog steeds sprake van is. In sommige gevallen blijft de buik wat opgezwollen en lijkt het net alsof je nog een baby in je buik hebt zitten. In dergelijke gevallen raden we je te allen tijde aan om contact op te nemen met een specialist.
Diastase oefeningen
Na de bevalling en een diastase is het belangrijk om je spieren en gehele core weer optimaal te laten functioneren. Wat vaak goed helpt, is het trainen van je ’transversus abdominis’, oftewel de dwarse buikspier. Deze buikspier legt nét onder de meest belangrijke buikspieren en deze werkt samen met de bekkenbodem en de core, waardoor ze elkaar stimuleren. Je maakt je gehele core dus vele malen sterker. De volgende oefeningen kun je bij een diastase na de bevalling uitvoeren om deze buikspier sterker te maken.
- Ga op je rug op een matje liggen en zorg dat je onderrug in een lichte holling ligt.
- Adem nu rustig uit en span de bekkenbodem goed aan, waardoor je dit in de onderbuik gaat voelen.
- Houd de houding een aantal tellen vast en ontspan daarnaast een seconde of vijf.
- Herhaal dit tien tot twaalf keer.
Trainingformamas
Wanneer je bij een diastase na de bevalling niet voldoende of niet de juiste oefeningen uitvoert, dan kunnen de klachten van een diastase aanhouden. Mocht dat zo zijn, neem dan altijd even contact op met een specialist om alles te checken en te testen.
Vond je dit artikel nu interessant om te lezen? Op onze website lees je nog veel meer over talloze onderwerpen, gericht op vrouwen. Wanneer je meer wilt weten over mindfulness en ontspanning, dan raden we je aan om het artikel over de mindfulness cursus eens goed door te nemen.
